مروري بر جشنواره بين المللي فجر در سالهاي گذشته

جشنواره بيست و ششم در راه است. اهالي سينما در تكاپو هستند تا دوباره آلبوم سينماي ايران ورق بخورد. به بهانه نزديك شدن به بيست و ششمين جشنواره بين المللي فيلم فجر، گزارشي مبني بر مرور جشنواره هاي پيشين تهيه كرده ايم.

اگر ماه بهمن براي اكثر حرفه ها و مشاغل ، ماهي است سرشار از روزمرگي ، بدون هيچ هيجاني ، كه تنها انتظار بهار و تعطيلات عيد نوروز تحمل آن را آسانتر مي كند ، اما براي اهالي سينماي ايران ( حتي آنهايي كه سينماگر نيستند ، اما سينما را دوست دارند ) ، ماهي است كه اوج هيجان را دارد . جشنواره فيلم فجر ، مهم ترين حادثه سال سينماي ايران از 12 تا 22 بهمن ، چنان غوغايي بر پا مي كند كه ركود نسبي سينماي ايران در سال قبلش را از ذهن پاك مي كند و البته همه را به تعجب وا مي دارد كه آيا اين همان سينما است. البته يكي از مهم ترين دلايل اهميت و استقبال از اين رويداد آن است كه اين جشنواره جزء آن دسته از جشنواره هايي است كه فيلم هاي شركت كننده اولين نمايششان را در آن تجربه مي كنند. از طرفي تجربه هم نشان داده كه برخي از فيلم ها ( و البته برخي پلان فيلم ها ) را اگر در جشنواره ديدي ، ديدي وگر نه بعدا معلوم نيست بتواني ببيني ( اصلا قصدمان اشاره به سرنوشت نا معلوم برخي از فيلم ها نيست !!! ). به اين ترتيب مي توانيم بگوييم كه جشنواره فيلم فجر به نوعي آنچه سينماي ايران براي سال بعد در چنته دارد را رو مي كند ، ماجراي فيلم ها فاش مي شوند ، فيلم هاي جنجالي مشخص مي شوند ، پر كار ها در سال اينده معلوم مي شود ، قيمت ها بالا و پايين مي شوند و ... . مسئله داوري و حرف و حديث هاي پشت آن نيز كه خود حداقل براي يك ماه (گاه حتي تا سال بعد) ، نقل همه محافل سينمايي است.
در هر حال اين جشنواره با وجود همه ويژگي هاي مثبت و منفي و مزيت ها و معايبي كه دارد ، براي سينماي ايران و اهالي اش حادثه مهمي است. آن لوح هاي مزين به طرح سيمرغ را اگر چه وقتي از نزديك مي بيني يك لوح است مانند لوح هاي ديگر ، اما براي كسي كه آن را به دست آورده به معناي تلاشي است كه به ثمر نشسته ، مهارت و عشقي است كه ديده شده و زماني كه گرد پيري بر چهره ات نشست ، نشاني است براي عمري كه در پاي چيزي صرف شده.
قصد داريم طي يك گزارش آماري ، ببينيم كه تالار افتخارات چه كساني در جشنواره فيلم فجر از ابتدا تا كنون پر و پيمان تر بوده است. لازم به ذكر است كه در اين گزارش تنها به جوايز بخش سينماي ايران ، آن هم در رشته هاي اصلي ، پرداخته شده است.


فيلم‌نامه
* كامبوزيا پرتوي :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، من ترانه پانزده سال دارم ( 1380 ) و كافه ترانزيت ( 1383 ) . دريافت لوح تقدير براي قطعه ناتمام ( 1379 ) .
* داريوش مهر جويي :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، هامون ( 1368 ) و سارا ( 1371 ). كانديد دريافت سيمرغ براي چهار فيلم ديگر.
* رخشان بني اعتماد :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، روسري آبي ( 1373 ) و خون بازي ( 1385 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.
* مجيد مجيدي :
برنده يك سيمرغ بلورين براي فيلم ، بچه هاي آسمان ( 1375 ). دريافت ديپلم افتخار براي فيلم ، بدوك ( 1370 ). كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.

كارگرداني
* مجيد مجيدي :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، بچه هاي آسمان ( 1375 ) ، باران ( 1379 ) و بيد مجنون ( 1383 ). دريافت لوح تقدير براي فيلم رنگ خدا ( 1377 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.
* داريوش مهر جويي :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، هامون ( 1368 ) و پري ( 1373 ). كانديد دريافت سيمرغ براي شش فيلم ديگر.
* كيانوش عياري:
برنده دو لوح زرين براي فيلم هاي ، تنوره ديو ( 1364 ) و آن سوي آتش (1366 ). برنده سيمرغ بلورين بهترين اثر هنر و تجربه براي فيلم ، بيدار شو آرزو ( 1383 ).
* رخشان بني اعتماد :
برنده يك سيمرغ بلورين براي فيلم ، نرگس ( 1370 ). دريافت جايزه هيات داروان براي دو فيلم ، بانوي ارديبهشت ( 1376 ) و روايت سه گانه ( اپيزود سوم : ننه گيلانه ) ( 1382 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.
* محمد بزرگ نيا :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، جنگ نفت كش ها ( 1372 ) و جايي براي زندگي ( 1383 ).

بازيگر مرد
* عزت الله انتظامي :
برنده چهار سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، گراند سينما ( نقش اول) ( 1367 ) ، روز فرشته ( نقش اول ) ( 1372 ) ، خانه اي روي آب ( نقش دوم ) ( 1380 ) و گاوخوني ( نقش دوم ) ( 1382 ). دريافت لوح تقدير براي دو فيلم ، خانه خلوت ( نقش اول ) ( 1370 ) و ناصرالدين شاه آكتور سينما ( نقش اول ) ( 1370 ). كانديد دريافت سيمرغ براي چهار فيلم ديگر.
* پرويز پرستويي :
برنده چهار سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، ديدار عاشقان ( نقش دوم ) ( 1362 ) ، آژانس شيشه اي ( نقش اول ) ( 1376 ) ، بيد مجنون ( نقش اول ) ( 1383 ) و به نام پدر ( نقش اول ) ( 1384 ). دريافت ديپلم افتخار براي فيلم ليلي با من است ( نقش اول ) ( 1374 ) . دريافت لوح تقدير ويژه هيئت داوران براي فيلم مارمولك ( نقش اول ) ( 1382 ). كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.
* سعيد پورصميمي :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، ناخدا خورشيد ( نقش دوم ) ( 1365 ) ، تحفه ها ( نقش دوم ) ( 1366 ) و پرده آخر ( نقش دوم ) ( 1369 ). كانديد دريافت سيمرغ براي چهار فيلم ديگر.
* خسرو شكيبايي :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، هامون ( نقش اول ) ( 1368 ) ، كيميا ( نقش اول ) ( 1373 ) و سالاد فصل ( نقش دوم ) ( 1383 ). دريافت ديپلم افتخار براي فيلم ف اتوبوس شب ( نقش اول ) ( 1385 ). كانديد دريافت سيمرغ براي دو فيلم ديگر.
* فرامرز قريبيان :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، ترن ( نقش اول ) ( 1366 ) ، بندر مه آلود ( نقش اول ) (1371) و مرد باراني ( نقش اول ) ( 1378 ). كانديد دريافت سيمرغ براي دو فيلم ديگر.

بازيگر زن
* فاطمه معتمد آريا :
برنده چهار سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، برهوت ( نقش دوم ) ( 1367 ) ، مسافران ( نقش دوم ) ( ( 1370 ) ، يك بار براي هميشه ( نقش اول ) ( 1371 ) ، همسر ( نقش اول ) ( 1372 ) . كانديد دريافت سيمرغ براي پنج فيلم ديگر.
* نيكو خردمند :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، پرده آخر ( نقش دوم ) ( 1369 ) و بازيچه ( نقش دوم ) ( 1372 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.
* جميله شيخي :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، مسافران ( نقش اول ) ( 1370 ) ، ليلا ( نقش دوم ) ( 1375 ).
* رويا نونهالي :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، عروسي خوبان ( نقش اول ) ( 1367 ) و بوي كافور عطر ياس ( نقش دوم ) ( 1378 ) . كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.
پروانه معصومي :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، گل هاي داوودي ( نقش اول ) ( 1363 ) و دو فيلم جهيزيه اي براي رباب ( نقش اول ) ( 1366 ) و شكوه زندگي ( نقش اول ) (1366 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.
* هديه تهراني :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، قرمز ( نقش اول ) ( 1377 ) و چهار شنبه سوري ( نقش اول ) ( 1384 ).

فيلم‌برداري
* محمود كلاري :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، سرب ( 1367 ) ، گبه ( 1374 ) و بوي كافور ، عطر ياس ( 1378 ) . كانديد دريافت سيمرغ براي 10 فيلم ديگر.
* محمد آلاد پوش :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، گزارش يك قتل ( 1365 ) ، سرزمين خورشيد ( 1375 ) و ايستگاه متروك ( 1380 ). كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.
* اصغر رفيعي جم :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، شايد وقتي ديگر ( 1366 ) ، پرده آخر( 1369 ) و سگ كشي ( 1379 ) . كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.
* بهرام بدخشاني :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، هيوا ( 1377 ) و دوئل ( 1382 ) . برنده ديپلم افتخار براي فيلم سايه هاي هجوم ( 1371 ) . كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.

تدوين
* حسين زندباف :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، مرگ سفيد ( 1362 ) ، چشم شيطان ( 1372 ) و حمله به اچ 3 ( 1373 ). كانديد دريافت سيمرغ براي نه فيلم ديگر.
* هايده صفي ياري :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، آژانس شيشه اي ( 1376 ) ، روبان قرمز ( 1377 ) و چهارشنبه سوري ( 1384 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.
* حسن حسن دوست :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، هامون ( 1368 ) و بچه هاي آسمان ( 1375 ). كانديد دريافت سيمرغ براي نه فيلم ديگر.
* محمد رضا موييني :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي عروس ( 1369 ) و پارتي ( 1379 ). كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.

صدابرداري
* جهانگير مير شكاري :
برنده شش سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، اجاره نشين ها ( 1365 ) ، خانه دوست كجاست ( 1365 ) ، زير بام هاي شهر ( 1368 ) ، هنرپيشه ( 1371 ) ، سرزمين خورشيد ( 1375 ) و متولد ماه مهر ( 1378 ). كانديد دريافت سيمرغ براي هشت فيلم ديگر.
* يدالله نجفي :
برنده چهار سيمرغ براي فيلم هاي ، باران ( 1379 ) ، امتحان ( 1380 ) ، بيد مجنون ( 1383 ) و زمستان است ( 1384 ). كانديد دريافت سيمرغ براي نه فيلم ديگر.
* بهروز معاونيان :
برنده چهار سيمرغ براي فيلم هاي ، خانه دوست كجاست؟ ( 1365 ) ، اجاره نشين ها ( 1365 ) ، نار و ني ( 1367 ) ، كيميا ( 1373). كانديد دريافت سيمرغ براي پنج فيلم ديگر.
* حسن زاهدي :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، زير بام هاي شهر ( 1368 ) ، شهر زيبا ( 1382 ) و پابرهنه در بهشت ( 1385 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.

صداگذاري
* محمد رضا دلپاك :
برنده شش سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، تولد يك پروانه ( 1376 ) ، رنگ خدا ( 1377 ) ، باران ( 1379 ) ، سفر به فردا ( 1380 ) ، زمان مي ايستد ( 1384 ) و قاعده بازي ( 1385 ). كانديد دريافت سيمرغ براي هشت فيلم ديگر.
* اسحاق خانزادي :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، شير سنگي ( 1365 ) ، در مسير تندباد ( 1367 ) و اعتراض ( 1378 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يازده فيلم ديگر.
* محسن روشن :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، مهاجر ( 1368 ) ، چشم شيشه اي ( 1369 ) و بر بال فرشتگان ( 1371 ). كانديد دريافت سيمرغ براي شش فيلم ديگر.
* بهروز شهامت :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، حماسه مجنون ( 1372 ) ، ساز ستاره ( 1373 ) و گبه ( 1374 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.

چهره پردازي
* عبدالله اسكندري :
برنده پنج سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، ناصرالدين شاه آكتور سينما ( 1370 ) ، روز واقعه ( 1373 ) ، آخرين بندر ( 1373 ) ، ساحره ( 1376 ) و مسافر ري ( 1379 ). كانديد دريافت سيمرغ براي سيزده فيلم ديگر.
* مهرداد مير كياني :
برنده چهار سيمرغ بلورين براي فيلم هاي روايت سه گانه ( اپيزود ننه گيلانه ) ( 1382 ) ، قدمگاه ( 1382 ) ، به نام پدر ( 1384 ) و خون بازي ( 1385 ). كانديد دريافت سيمرغ براي پنج فيلم ديگر.
* مسعود ولد بيگي :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، پرده آخر ( 1369 ) ، از كرخه تا راين ( 1371 ) و زشت و زيبا ( 1377 ). كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.

طراحي صحنه و لباس
* امير حسين اثباتي :
برنده چهار سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، سرزمين خورشيد ( 1375 ) ، بانوي ارديبهشت ( 1376 ) ، دوئل ( 1382 ) و خيلي دور خيلي نزديك ( 1383 ). كانديد دريافت سيمرغ براي چهارفيلم ديگر.
* ايرج رامين فر :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، سگ كشي ( 1379 ) و شاهزاده ايراني ( 1384 ). كانديد دريافت سيمرغ براي شش فيلم ديگر.
* حسن فارسي :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي پرده آخر ( 1369 ) و ناصرالدين شاه آكتور سينما ( 1370 ). كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.
* ژيلا مهرجويي :
برنده سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، بوي كافور عطر ياس ( 1378 ) و خانه اي روي آب ( 1380 ). كانديد دريافت سيمرغ براي دو فيلم ديگر.
* ملك جهان خزاعي :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، بلندي هاي صفر ( 1372 ) و تولد يك پروانه ( 1376 ). كانديد دريافت سيمرغ براي يك فيلم ديگر.

جلوه هاي وي‍ژه
* محمد رضا شرف الدين :
برنده شش سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، كاني مانگا ( 1366 ) ، انسان و اسلحه ( 1367 ) ، هور در آتش ( 1370 ) ، كيميا ( 1373 ) ، پرواز خاموش ( 1377 ) و قارچ سمي ( 1380 ). كانديد دريافت سيمرغ براي 6 فيلم ديگر.
* محسن روزبهاني :
برنده پنج سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، سجاده آتش (1372) ، سرزمين خورشيد (1375 ) ، دوئل ( 1382 ) ، شهر آشوب ( 1384 ) و قاعده بازي ( 1385 ). كانديد دريافت سيمرغ براي شش فيلم ديگر.
* جواد شريفي راد :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، دايره سرخ ( 1374 ) و متولد ماه مهر ( 1378 ). كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.
* علاء الدين پژمان :
برنده دو سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، شهر آشوب ( 1384 ) و قاعده بازي ( 1385 ). در اين دو فيلم با آقاي روزبهاني همكار بودند و جايزه به هر دو تعلق گرفت.

موسيقي متن
* مجيد انتظامي :
برنده چهار سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، باي سيكل ران ( 1367 ) ، روز واقعه ( 1373 ) ، آژانس شيشه اي ( 1376 ) و ديوانه اي از قفس پريد ( 1381 ). دريافت ديپلم افتخار براي دو فيلم ، از كرخه تا راين ( 1371 ) و راز خنجر ( 1371 ). كانديد دريافت سيمرغ براي سه فيلم ديگر.
* محمد رضا عليقلي :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، نرگس ( 1370 ) ، قدمگاه ( 1382 ) و خيلي دور خيلي نزديك ( 1383 ). كانديد دريافت سيمرغ براي ده فيلم ديگر.
* بابك بيات :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، عروس ( 1369 ) ، سرزمين خورشيد ( 1375 ) و مردي شبيه باران ( 1375 ). كانديد دريافت سيمرغ براي نه فيلم ديگر.
* ناصر چشم آذر :
برنده سه سيمرغ بلورين براي فيلم هاي ، بلندي هاي صفر ( 1372 ) ، چشم شيطان ( 1372 ) و قارچ سمي ( 1380 ). كانديد دريافت سيمرغ براي دو فيلم ديگر.