نگاهي به "سنتوري"

"سنتوري" به تدوين مجدد نياز دارد

"سنتوري" داريوش مهرجويي در شرايطي در سينما فلسطين اكران شد كه به نظر مي‌رسيد در رساندن فيلم به جشنواره عجله زيادي وجود داشته و فيلم نيازمند رتوش جدي در تدوين است.

    به گزارش سايت سينمايي سوره، اين فيلم در حالي به سينماي ويژه رسانه هاي گروهي آمد كه در فهرست فيلم هاي جشنواره قرار نداشت و چهارشنبه (18 بهمن) ساعت 18 قرار بود فيلم "رئيس" مسعود كيميايي به نمايش درآيد. در مورد مضمون و ساختار اثر پيش از جشنواره مطالب زيادي مطرح مي شد و فيلم اثري شاخص در سينماي مهرجويي و استفاده از مضمون مشكلات ناشي از اعتياد معرفي شده بود. اما وقتي فيلم اكران شد، به اندازه تبليغات پيش از نمايش شاخص به نظر نمي رسيد.
    "سنتوري" روايتي ساده از جواني به نام علي است كه به خاطر علاقمندي هاي شخصي و با وجود مخالفت مادرش به سمت نوازندگي سوق پيدا مي كند و در نواختن سنتور به مهارت خاصي مي رسد. اما تمايل به استفاده از مواد مخدر و مشروبات الكلي كار را براي او بسيار دشوار مي كند. به نحوي كه پس از چند سال زندگي همسرش را از دست مي دهد و به حضيض ذلت مي افتد.
    مهرجويي در اين فيلم همانند ساير ساخته هايش موضوعي ساده و اجتماعي را انتخاب مي كند و با همان مهارت و توانايي خاصي كه در خلق موقعيت هاي ناب و ماندگار دارد، فيلم را به گونه اي پيش مي برد كه بيننده با زاويه ديد و فضايي جديد آشنا شود. شخصيت اصلي داستان روايتي مشابه و در عين حال منحصر بفرد با معتاداني دارد كه در اكنون در جامعه زندگي مي كنند و دلايلي شبيه اين شخصيت آنها را به سمت تباهي كشانده است.
    در اين فيلم بحث از يك شخصيت است كه نمايندگان انسان هاي گرفتار و بيمار است. البته اينكه به چنين افرادي نگاه يك فرد بيمار را داشته باشيم يا اينكه آنها را مجرم قلمداد كنيم، مسئله اي است كه به شكل هاي مختلف در جامعه مطرح مي شود. اما در اينكه اصولا مشكل اعتياد يك گرفتاري انساني و حاصل جهل بشر نسبت به مسايل است، شكي وجود ندارد. به همين خاطر، علي نماينده افراد دربند و اسيري است كه گرفتار نگاه محدود خود مي شوند. اين نگاه باعث مي شود كارگردان علاوه بر اينكه شخصيت معتاد را مورد سرزنش قرار مي دهد، بر حال او ترحم كند و اين دست افراد را نيازمند ياري بداند تا به نوعي از گردابي كه گرفتار آن شده اند، هر چه سريعتر رها شوند.
    مسايلي كه در اين فيلم مطرح مي شود داراي ارزش و اعتبار خاصي هستند كه مي توان در مورد آن مطالب زيادي مطرح كرد، اما بحث اصلي بر سر ساختار داستان است. در اين فيلم مهرجويي برخلاف ديگر ساخته هايش لحظات ناب اندك است. هر چند از فيلمبرداري روي دست استفاده بسيار خوبي مي شود و فيلم شرايط متزلزل و رو به افول شخصيت را به خوبي انعكاس مي دهد، اما به نظر مي رسد در انتخاب بخش هايي كه به كامل كردن پازل انحطاط يك انسان منجر مي شود، دقت زيادي صرف نشده است.
    به اين مفهوم كه برخي صحنه ها زايد و برخي ديگر بيش از اندازه كش پيدا مي كند. حضور علي در خراب آباد و برخورد با افرادي كه بازيگران حرفه اي نقش آنها را بازآفريني كرده اند به هيچ وجه در قصه جاي نمي گيرد و وصله اي ناهمرنگ مي شود. نشان دادن عمق فاجعه در مورد معتاداني كه به پايان راه رسيده اند و در نابودي دست و پا مي زنند با بياني انتقادي نسبت به عملكرد نه چندان فراگير دولت براي سامان بخشيدن به اين افراد در فيلم، مي توانست وجهي عميق تر پيدا كند. همانطور كه مهرجويي در "اجاره نشين ها" مشكل مسكن را بسيار دقيق، عميق و سينمايي مطرح مي كند. اما در "سنتوري" مشكلات عميق و فراگير معتادها اشاره وار بيان مي شود و كارگردان خيلي زود از كنار آن مي گذرد.
    تحول ناگهاني و عجيب پدر علي، دل بريدن و ترك همسر علي در صورتي كه سال ها عاشق و دلباخته اش بوده، مشخص نبودن تاثير شخصيت ويولن نواز بر متاركه همسر علي و طرح بسيار نارساي شخصيت حامد برادر علي و معرفي نكردن جايگاه مادر علي در وضعيت نابساماني كه به آن دچار شده بخشي از صحنه هايي است كه بايد مورد بازنگري كارگردان قرار بگيرد.
    مهرجويي در نشست نقد و بررسي پس از نمايش فيلم گفته بود كه بخش هايي از فيلم به خاطر ايام محرم درآمده كه دوباره به آن افزوده مي شود. اما به نظر مي رسد اصولا تدوين فيلم نيازمند نگاهي دوباره است. به اين خاطر كه قطع صحنه ها و پيوند تصاوير نه با شيوه مونتاژ فيلم هاي پست مدرنيستي هماهنگي دارد و نه اينكه سبك خاص اين كارگردان را انعكاس مي دهد. فيلم در حد فاصل بين بيان انتزاعي و تصوير قصه ايراني كاملا سرگردان است و تدويني دوباره مي طلبد و نيازمند رتوشي دقيق و حساب شده است.
انتهای پیام /