دكترعلي رفيعي، كارگردان ماهي ها عاشق مي شوند:

روح ايراني در ذات من است

در حاشيه برگزاري اكران فيلم هاي جشنواره در سينماي مطبوعات «دكتر علي رفيعي» كارگردان فيلم «ماهي ها عاشق مي شوند» به گفتگو نشست.

    فيلم شما دچار كم و كاستي هاي خاص جشنواره بود، چه اصراري به حضور در فجر بود، آيا بهتر نبود با تأمل به اكران فيلم مي انديشيديد:
    - درست است، اما من مي خواستم كه حتماً وارد فجر بشوم. چون فجر يك سكوي پرتاب براي هركسي است كه مي خواهد فيلمش را ارائه كند. براي من نوپا، كه كسي را نمي شناسم و روابط گسترده اي در سينماي ايران ندارم، حضور در فجر حتي به قيمت حذف ها و جرح هاي خاص ضروري بود.
    فيلمي بسيار شاعرانه، ايراني، سرشار از زندگي و در ستايش گرماي سفره هاي ايراني ساخته ايد اين ايده را باور داريد يا به شما تحميل شده است؟
    - تحميلي نيست. اين در ذات و جوهره من است. اين نوع نگاه در زندگي واقعي ام هم وجود داشت. من از خانواده متوسط و فقيري آمده ام و شاهد تلاش انسان هايي از پنج نسل بوده ام، مادربزرگ و جدم مادرم و خواهر و بچه هايش. اين پنج نسل به گرمي و دوش به دوش هم زندگي كنند و در نهايت فقر، بنا داشتند تا زيبا زندگي كنند و زندگي را هم براي ديگران شيرين كنند. زندگي چهار زن در چارديواري مضمون اين فيلم است و بازگشت مردي كه همه چيز را براي خود نمي خواهد، اگرچه حق دارد كه بخواهد. بازگشت به ريشه ها، به زادگاه و تلاش براي وصل شدن به عشق و عواطف كه هميشه از آن محرم بوده است.
    دنيايي از قاب بندي و تصويرگرايي و هارموني در ساختار و روايت خلق شد كه ماحصل دقت شما در مقوله ساختارگرايي و سبك شناسي روايت است، نگاهي كه در تئاترهاي سرشار از حركت و زيبايي شما هميشه شاهد بوده ام.
    - من نمي توانم بيش از اين كه شما گفتيد، اضافه كنم و خودم و فيلم را توضيح بدهم. همان زمان كه نمي دانستم تئاتر چيست و دوران نوجواني را طي مي كردم، ناخودآگاه شيفته تصوير بودم و دائم نقاشي و طراحي و كاردستي هايم را با ساده ترين ابزار، خلق مي كردم و دلم مي خواست ماحصل كارم شگفت انگيز باشد. نگاه من به تئاتر از نوع نگاهي معتقد است تئاتر براي ديدن است تا شنيدن.
    يعني اگر وجه ديداري تئاتر بر وجه شنيداري آن قالب نشود به درد نمي خورد و يك خطا به است.
    - توجه به وجه بصري درتئاتر و سينما مرا ياري كرد. طراح بودن من و طراحي صحنه هايم همه يك كار مي كنند: فضاسازي!
مي گويم فضاسازي، نه دكورسازي. من از دكور بي زارم. بايد فضا خلق كرد. بازيگران، فضا را تبديل به مكان مي كنند و زندگي آغاز مي شود. وقتي فضا و مكان همسان شوند باور تسلط تصوير ايجاد مي شود و خود بازيگر بهترين محمل را براي بروز خودش و بازي اش پيدا مي كند.
    چند فيلم شاخص كه انگشت شمار هم هستند در اين جشنواره نشان مي دهند كه استفاده از بازيگران تئاتر در سينما تا چه حد مي تواند در بهتر شدن ساخت فيلم ها مؤثر باشد. چه شد كه از چهره هاي آنچنان سينمايي استفاده نكرديد و عمدتاً از هنرپيشگان تئاتر بهره برديد؟
    - استفاده از زيباي صورت و اندام بازيگر، خلاف نگاه من بود اصلاً با شعور يك فيلمساز با شعور هماهنگ نيست كه كار را قرباني چهره كند؛ البته اگر ستاره هاي سينماي موجود به درستي بازي گرفته شوند من هم ابايي از دعوتشان نداشتم. چون با دوربين الفت دارند؛ ولي من به بازيگر نياز داشتم نه چهره. بازيگران تئاتر قابليت سينماي فوق العاده اي دارند و برخي هم كه سينمايي كار بودند مثل گلشيفته فراهاني؛ اما رويا نونهالي، مريم سعادت، مائده طهماسبي و ... با مديوم سينما ناآشنا نبودند. بحث مهم من بازيگر بودنشان بود كه نتيجه داد و بحث ديگر تعادل و هماهنگي شخصيت و بده و بستان و فضاي گرم زندگي شان، انگار كه سال ها در آشپزخانه با هم زندگي كرده اند و جنب و جوش آشپزخانه بايد قدمتي 10 يا 15 ساله را تداعي مي كرد. به هرحال مهم اين بود كه اولين فيلم را بسازم و مرا بشناسند اگرچه آن حذف هاي بي رحمانه از فيلم و احتمال توقيف فيلم به خاطره سيگار كشيدن يا گوش و بناگوش بازيگر مرا هنوز گيج و حيرت زده گذاشته، اما خوشحالم كه در فجر، كارم ديده شد.
انتهای پیام /